Πρόγραμμα μείωσης της ρύπανσης του νερού από γεωργική δραστηριότητα
ΜΑΙΡΗ ΠΑΣΠΑΛΙΑΡΗ*
Από το τμήμα Προστασίας Φυσικών Πόρων από Αγροτικές Δραστηριότητες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων ανακοινώθηκε η προδημοσίευση της γεωργοπεριβαλλοντικής-κλιματικής δράσης 10.1.04: «Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα» του ΠΑΑ 2014-2020.
Οπως αναφέρεται στη δημοσιευμένη προδημοσίευση, βασικός στόχος της δράσης είναι η μείωση της ρύπανσης του νερού τόσο από νιτρικά ιόντα όσο και από άλλες εν δυνάμει ρυπογόνες εισροές (φωσφορικά ιόντα, φυτοπροστατευτικά προϊόντα), ενώ συμβάλλει στην προτεραιότητα 4 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης: «Αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων που συνδέονται με τη γεωργία και τη δασοπονία».
Η δράση εφαρμόζεται στις 30 περιοχές οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί ευπρόσβλητες από τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης, καθώς και στις ακόλουθες περιοχές σημαντικών υγροτόπων:
1. Εθνικός Δρυμός Πρεσπών.
2. Υγρότοποι Αμβρακικού.
3. Εθνικό πάρκο λίμνης Παμβώτιδας Ιωαννίνων.
4. Εθνικό πάρκο λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού.
5. Λίμνες Τριχωνίδα – Λυσιμαχία, λίμνη Οζερός.
6. Δέλτα Νέστου και
7. Λίμνες Δ. Μακεδονίας: Βεγορίτιδα, Χειμαδίτιδα, Πετρών και Ζάζαρη.
Στο Παράρτημα της προδημοσιευμένης προκήρυξης αναφέρονται αναλυτικά όλοι οι Καλλικρατικοί δήμοι που εμπίπτουν ολικώς, μερικώς ή κατ’ ελάχιστον στις 30 επιλέξιμες περιοχές παρέμβασης.
Προϋπολογισμός δράσης
Η δημόσια δαπάνη της δράσης ανέρχεται στο ενδεικτικό ποσό των 177.000.000 ευρώ και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020.
Παρεχόμενες ενισχύσεις
Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία, η στήριξη χορηγείται σε ετήσια βάση και ανά εκτάριο γεωργικής έκτασης, προκειμένου οι δικαιούχοι να αποζημιωθούν για το διαφυγόν εισόδημα, τις πρόσθετες δαπάνες και το κόστος συναλλαγής που, κατά περίπτωση, συνεπάγεται η ανάληψη και τήρηση των ανωτέρω δεσμεύσεων. Το ύψος ενισχύσεων κυμαίνεται ανάλογα με το είδος της καλλιέργειας και την περιφέρεια στην οποία βρίσκεται η γεωργική εκμετάλλευση.
Οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο της δράσης είναι πενταετούς διάρκειας.
Γραμμή βάσης: Οι δικαιούχοι οφείλουν να τηρούν, κατ’ έτος και καθ’ όλη τη διάρκεια των δεσμεύσεών τους, τη γραμμή βάσης της εκάστοτε δέσμευσης, κατά περίπτωση, σύμφωνα με τους πίνακες Μ10-15, Μ10-16, Μ10-17 και Μ10-18 του Κεφαλαίου 8 του ΠΑΑ 2014-2020 (αναρτημένο στην ιστοσελίδα www.agrotikianaptixi.gr)
Γενικές δεσμεύσεις. Τα αγροτεμάχια τα οποία εντάσσονται στη δράση πρέπει: να κατέχονται νόμιμα κατ’ έτος και καθ’ όλη τη διάρκεια της δέσμευσης, να διατηρούνται σταθερά καθ’ όλη την περίοδο της δέσμευσης, καθώς δεν επιτρέπεται η αλλαγή των αγροτεμαχίων για τα οποία έχουν αναληφθεί δεσμεύσεις.
Ειδικές δεσμεύσεις. Οι ειδικές δεσμεύσεις που δύναται να εφαρμοστούν στο πλαίσιο της δράσης είναι οι παρακάτω:
Ειδική δέσμευση Α: Αγρανάπαυση. Στο πλαίσιο αυτής της δέσμευσης οι δικαιούχοι αναλαμβάνουν ετησίως να θέτουν σε αγρανάπαυση έκταση, η οποία να αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της συνολικά ενταγμένης έκτασης (ενίσχυση από 435 έως 600 ευρώ/Ha/έτος).
Ειδική δέσμευση B: Αμειψισπορά. Στο πλαίσιο αυτής της δέσμευσης οι δικαιούχοι αναλαμβάνουν ετησίως να θέτουν σε αμειψισπορά έκταση, η οποία να αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της συνολικά ενταγμένης έκτασης. Ως καλλιέργειες αμειψισποράς εγκαθίστανται καλλιέργειες που παραδοσιακά καλλιεργούνται ως ξηρικές (χειμερινά σιτηρά και ψυχανθή) (ενίσχυση από 291 έως 600 ευρώ/Ha/έτος).
Ειδική δέσμευση Γ: Χλωρά λίπανση σε δενδρώδεις καλλιέργειες. Στο πλαίσιο αυτής της δέσμευσης οι δικαιούχοι αναλαμβάνουν:
i. Να εφαρμόζουν χλωρά λίπανση με φυτά εδαφοκάλυψης στον υπόροφο των δενδρώνων, σε έκταση που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 20% της ενταγμένης έκτασης. Επιλέξιμα ως φυτά εδαφοκάλυψης είναι τα χειμερινά ψυχανθή και τα μείγματα χειμερινών ψυχανθών με σιτηρά. Στο τμήμα της έκτασης, στο οποίο εφαρμόζεται χλωρά λίπανση, απαγορεύεται η χρήση αζωτούχων λιπασμάτων και κοπριάς.
ii. Να πραγματοποιούν εργαστηριακές αναλύσεις στην ενταγμένη στη δέσμευση εκμετάλλευση (εδαφολογική ανάλυση, φυλλοδιαγνωστική, ανάλυση αρδευτικού νερού). Οι εργαστηριακές αναλύσεις πραγματοποιούνται από τα Τμήματα Γεωργικών Εφαρμογών και Ανάλυσης Λιπασμάτων του ΥΠΑΑΤ ή από διαπιστευμένα ιδιωτικά εργαστήρια.
iii. Να διαθέτουν «Σχέδιο Διαχείρισης Εισροών» (ΣΔΕ) για το σύνολο της ενταγμένης εκμετάλλευσης, μέσω του οποίου εξασφαλίζεται η αποδοτική και αποτελεσματική διαχείριση των χρησιμοποιούμενων εισροών (λιπάσματα, φυτοπροστατευτικά προϊόντα, αρδευτικό νερό).
Η δέσμευση αυτή εφαρμόζεται στις δενδρώδεις καλλιέργειες των ευπρόσβλητων στα νιτρικά ιόντα γεωργικής προέλευσης περιοχών, που καλύπτονται από πρόγραμμα δράσης. Από τα υφιστάμενα προγράμματα δράσης, δενδρώδεις καλλιέργειες περιέχονται στα ακόλουθα:
– Αργολικό πεδίο: Εσπεριδοειδή, Ελιά, Βερικοκιά.
– Λεκάνη Πηνειού Ηλείας: Ελιά.
– Κάμπος Θεσσαλονίκης – Πέλλας – Ημαθίας: Ροδακινιά, Μηλιά, Αχλαδιά.
– Πεδιάδα Αρτας – Πρέβεζας: Εσπεριδοειδή, Ελιά (ενίσχυση από 435 έως 600 ευρώ/Ha/έτος).
Ειδική Δέσμευση Δ: Ζώνη ανάσχεσης σε αγροτεμάχια που εφάπτονται σε επιφανειακά ύδατα. Στο πλαίσιο αυτής της δέσμευσης οι δικαιούχοι αναλαμβάνουν να εφαρμόζουν παρυδάτια ζώνη ανάσχεσης πλάτους τουλάχιστον πέντε μέτρων, κατά μέσον όρο, στα ενταγμένα στη δέσμευση αγροτεμάχια που εφάπτονται με επιφανειακά ύδατα (ποτάμια, υδατορέματα, λίμνες, αρδευτικές διώρυγες, αποστραγγιστικές τάφρους κ.ά.).
Το ύψος ενίσχυσης για την ειδική δέσμευση Δ υπολογίζεται από τον τύπο: Υψος ενίσχυσης (ευρώ/Ha/ έτος) = (έκταση ζώνης ανάσχεσης πλάτους 4 μέτρων/ενταγμένη έκταση) • Τυπικό Ακαθάριστο Κέρδος (ΤΑΚ), όπου το ΤΑΚ κυμαίνεται από 342,20 έως 9.694,33 ευρώ/Ha/έτος ανάλογα με την καλλιέργεια και την περιφέρεια στην οποία βρίσκεται η γεωργική εκμετάλλευση.
Η δράση πρόκειται να προκηρυχθεί το 3ο τρίμηνο του 2017, με πρώτο έτος εφαρμογής το 2018 (φθινοπωρινές καλλιέργειες 2017 – εαρινές καλλιέργειες 2018).
Δικαιούχοι – προϋποθέσεις
Οπως αναφέρεται στην προδημοσίευση, επιλέξιμοι δικαιούχοι είναι γεωργοί, φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή ομάδες αυτών, οι οποίοι είναι κάτοχοι γεωργικής έκτασης.
Τα αγροτεμάχια της εκμετάλλευσης που θα ενταχθούν στο πλαίσιο της 1ης Πρόσκλησης της δράσης, πρέπει να πληρούν τα ακόλουθα κριτήρια επιλεξιμότητας:
– Να είναι δηλωμένα στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης (ΕΑΕ) του ενδιαφερομένου του έτους 2017, η οποία θα χρησιμοποιηθεί ως αίτηση αναφοράς. Στην περίπτωση των μόνιμων φυτειών (δενδρώδεις καλλιέργειες) τα προς ένταξη αγροτεμάχια πρέπει να είναι δηλωμένα στην ΕΑΕ 2017 του ενδιαφερομένου με επιλέξιμη για τη δέσμευση δενδρώδη καλλιέργεια.
– Να είναι δηλωμένα στην ΕΑΕ 2017 ως αρδευόμενα (σε επίπεδο αγροτεμαχίου και όχι σε επίπεδο καλλιέργειας).
– Να βρίσκονται εντός των περιοχών παρέμβασης.
– Για την ομάδα καλλιέργειας «Ελιά», η ελάχιστη πυκνότητα φύτευσης των υπό ένταξη ελαιοτεμαχίων είναι τουλάχιστον 80 ελαιόδενδρα ανά εκτάριο (Ha), προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι πρόκειται για συστηματικό ελαιώνα.
* Η κ. Μαίρη Πασπαλιάρη είναι στέλεχος της ΑΜΒΙΟ Α.Ε.
Δείτε το άρθρο απο την Καθημερινή εδώ
