Την προσωρινή συμφωνία που επετεύχθη από τη βουλγαρική Προεδρία σχετικά με την αναθεώρηση της οδηγίας για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέκριναν χθες Πέμπτη 27 Ιουνίου οι πρέσβεις της ΕΕ. Οι διαπραγματευτές της βουλγαρικής Προεδρίας κατέληξαν σε συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά την πέμπτη συνεδρίαση του τριμερούς διαλόγου, νωρίς το πρωί της 14ης Ιουνίου. Η χθεσινή έγκριση σημαίνει ότι το Συμβούλιο ενέκρινε τη συμφωνία.

Το εν λόγω νέο ρυθμιστικό πλαίσιο θα προετοιμάσει το έδαφος για τη μετάβαση της Ευρώπης προς καθαρές πηγές ενέργειας, όπως η αιολική, η ηλιακή, η υδροηλεκτρική, η παλιρροϊκή, η γεωθερμική ενέργεια και η ενέργεια από βιομάζα. «Θα δώσει εξάλλου τη δυνατότητα στην Ευρώπη να διατηρήσει τον ηγετικό της ρόλο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και να επιτύχει του στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων», σημειώνει το Συμβούλιο.

Η συμφωνία θέτει ως πρωταρχικό στόχο 32% της ενέργειας στο επίπεδο της ΕΕ να προέρχεται έως το 2030 από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Υπάρχει ρήτρα επανεξέτασης του στόχου σε περίπτωση αλλαγών στη ζήτηση της κατανάλωσης ενέργειας και προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι διεθνείς υποχρεώσεις της ΕΕ.

Είμαι πολύ ικανοποιημένη για τη συμφωνία των κρατών μελών σχετικά με το συμβιβαστικό κείμενο σήμερα. Με τον νέο ενωσιακό στόχο που συνίσταται σε 32% της ενέργειας να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές η Ευρώπη αποδεικνύει τον ηγετικό της ρόλο στη μετάβαση προς την καθαρή ενέργεια.

Temenuzhka Petkova, Υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας

Άλλα βασικά σημεία της συμφωνίας:

• Ο σχεδιασμός καθεστώτων στήριξης θα δώσει τη δυνατότητα υποστήριξης ειδικά για την τεχνολογία, ευθυγραμμισμένης με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις. Το άνοιγμα της στήριξης για τις ανανεώσιμες πηγές προς γειτονικά κράτη μέλη θα είναι προαιρετικό και θα κινηθεί στο φιλόδοξο ρυθμό τουλάχιστον του 5% μεταξύ 2023 και 2026 και του 10% μεταξύ 2027 και 2030. Με εξαίρεση ορισμένες περιπτώσεις, τα κράτη μέλη θα είναι υποχρεωμένα να παρέχουν εγγυήσεις προέλευσης.
• Οι διαδικασίες χορήγησης αδειών θα απλοποιηθούν και θα ευθυγραμμισθούν, με ανώτατο όριο δύο ετών για τα τακτικά έργα και ενός έτους στην περίπτωση αλλαγής ενεργειακής πηγής, σε αμφότερες δε τις περιπτώσεις θα μπορούν να παρατείνονται για ένα επιπρόσθετο έτος, εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι και κατά παρέκκλιση των περιβαλλοντικών και δικαστικών διαδικασιών. Για έργα μικρής κλίμακας κάτω των 10,8 kW θα εφαρμόζονται διαδικασίες απλής κοινοποίησης. Τα κράτη μέλη θα μπορούν να επιλέγουν να εφαρμόζουν διαδικασίες απλής κοινοποίησης και για έργα έως 50 kW.
• Η ετήσια αύξηση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για θέρμανση και ψύξη θα ανέρχεται σε 1,3% ενδεικτικά, ή σε 1,1%, εάν δεν λαμβάνεται υπόψη η απορριπτόμενη θερμότητα.
• Μέσω υποχρεώσεων των προμηθευτών καυσίμων, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα ανέλθουν σε τουλάχιστον 14% για τις μεταφορές μέχρι το 2030, και θα συμπληρωθούν από σειρά πολλαπλασιαστών διευκόλυνσης, προκειμένου να ενισχυθούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στους διαφόρους τομείς.
• Τα συμβατικά βιοκαύσιμα θα περιορισθούν σε 7% το πολύ σε επίπεδο ΕΕ, με επιπρόσθετα ανώτατα όρια των κρατών μελών, εάν είναι χαμηλότερα του 7%. Η προσμέτρηση των βιοκαυσίμων με υψηλό κίνδυνο έμμεσης αλλαγής της χρήσης γης (ILUC) θα παγώσει στα επίπεδα του 2019 και θα καταργηθεί σταδιακά από το 2023 έως το 2030.
• Όσον αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με βάση τη βιομάζα, θα εφαρμόζονται κριτήρια αποτελεσματικότητας αναλόγως του μεγέθους των εγκαταστάσεων.
• Η οδηγία ορίζει εξάλλου σαφές και σταθερό πλαίσιο για ιδία κατανάλωση των νοικοκυριών. Αυτό σημαίνει ότι καταναλωτές με εγκαταστάσεις μικρής κλίμακας έως 30 kW θα εξαιρούνται από τυχόν τέλη ή χρεώσεις, επιτρέποντας παράλληλα στα κράτη μέλη να επιβάλλουν τέλη σε περίπτωση που η ιδία κατανάλωση αυξάνεται υπερβολικά.

Ιστορικό και επόμενα στάδια

Η αναθεωρημένη οδηγία για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές συγκαταλέγεται στις οκτώ νομοθετικές προτάσεις της δέσμης για την καθαρή ενέργεια, την οποία η Επιτροπή υπέβαλε τον Νοέμβριο του 2016. Η ΕΕ ανέλαβε να μειώσει τις εκπομπές CO2 κατά τουλάχιστον 40% μέχρι το 2030. Προάγοντας την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, η οποία μπορεί να παραχθεί από μεγάλη ποικιλία πηγών, όπως αιολική, ηλιακή, υδροηλεκτρική, παλιρροϊκή, γεωθερμική και από βιομάζα, η ΕΕ μειώνει την εξάρτησή της από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα και καθιστά βιωσιμότερη την ενεργειακή της παραγωγή. Η βιομηχανία της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές προωθεί εξάλλου την τεχνολογική καινοτομία και την απασχόληση σε όλη την Ευρώπη.

Το Συμβούλιο καθόρισε τη θέση του σχετικά με την πρόταση στις 18 Δεκεμβρίου 2017. Με τον τρόπο αυτό η βουλγαρική Προεδρία μπόρεσε να αρχίσει διαπραγματεύσεις σε τριμερή διάλογο με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 27 Φεβρουαρίου 2018. Μετά από έντονες διαπραγματεύσεις, επιτεύχθηκε προσωρινή συμφωνία μεταξύ των συννομοθετών κατά την πέμπτη συνεδρίαση τριμερούς διαλόγου στις 13-14 Ιουνίου.

Με την έγκριση σήμερα από τους πρέσβεις στην ΕΕ η οδηγία μπορεί να υποβληθεί προς έγκριση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (τον Οκτώβριο αναμένεται η ψήφος της ολομέλειας), προκειμένου στη συνέχεια να επιστρέψει στο Συμβούλιο προς τελική έγκριση. Η οδηγία θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ.

• Τελικό συμβιβαστικό κείμενο
• Προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές – Το Συμβούλιο εγκρίνει τη θέση του (δελτίο Τύπου, 18/12/2017)
• Γενική προσέγγιση
• Πρόταση της Επιτροπής

Δείτε όλο το άρθρο εδώ